Ngón tay bật còn có tên gọi khác là ngón tay cò súng, ngón tay lò xo là bệnh lý thường gặp xảy ra ở vùng ngón tay khiến người bệnh khi cố gắng gập ngón tay lại hoặc duỗi ra, ngón tay sẽ bật ra như lò xo hoặc bất ngờ gập mạnh lại như tư thế bóp cò súng.

Hình ảnh ngón tay cò súng
I. ĐỊNH NGHĨA
Ngón tay lò xo còn gọi là ngón tay bật, ngón tay cò súng là tình trạng viêm trít hẹp bao gân gấp gây đau và giới hạn cử động co, duỗi ngón tay.
II. NGUYÊN NHÂN
- Thường không được biết rõ
- Yếu tố thuận lợi dễ xuất hiện ngón tay bật : môi trường lao động thủ công như thợ hàn , thợ máy , đan thêu , vẽ , nội trợ
- Nữ > nam từ 2-6 lần, thường gặp ở tuổi trung niên 40-60t , có bệnh nội khoa như tiểu đường ,VKDT
- Ngón tay thường hay bị: theo tác giả BÙI VĂN ĐỨC: ngón III > IV > I > II > V
III.GIẢI PHẪU HỌC VỀ RÒNG RỌC GÂN GẬP:
- Tác giả DOYLE & BLYTHE chứng minh rằng bao gân gập các ngón tay là 1 ống mô liên kết có hình đôi, rỗng, được lót lớp hoạt dịch, những ròng rọc dày và cứng.
- Ngón cái có 2 ròng rọc vòng A (A=) và 1 ròng rọc chéo C (C=), các ngón khác có 4 ròng rọc vòng và 3 ròng rọc chéo.
- Thực nghiệm chứng minh việc cắt ròng rọc A 1 không ảnh hưởng đến chức năng gập ngón. Tuy nhiên, nếu cắt cả ròng ròng A 1 và A 2 sẽ gây ra hiện tượng dây cung và giới hạn gập ngón tay.
IV. CHẨN ĐOÁN:
- Chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng, không cần làm xét nghiệm hay x quang , Bao gồm :
- Đau vùng mặt lòng bàn tay ngay chỏm xương bàn , xảy ra khi co duỗi ngón tay , đặc biệt là buổi sáng sớm
- Sưng nề nhẹ vùng khớp bàn – ngón
- Co duỗi ngón tay khó khăn , đôi lúc ngón tay bị kẹt và nghe tiếng “ bật”,”cụp” khi cố duỗi thẳng hoặc co gập sát ngón tay.Triệu chứng này thường xuất hiện sau 1 thời gian không vận động ngón tay như buổi sáng mới ngủ dậy , sau 1 lúc vận động thì ngón tay mềm ra ,co duỗi dễ hơn .
- Có thể sờ thấy 1 nốt nhỏ cứng chắc ở lòng bàn tay ngay chỗ ngón tay đau
V. PHÂN ĐỘ: phân độ của GREEN DP năm 1997 như sau
- Độ 1 (trước khi ngón tay bật) : đau vùng khớp bàn ngón , co duỗi ngón tay dễ.
- Độ 2 (chủ động) : co duỗi ngón tay khó khăn , có hiện tượng bật nhưng bệnh nhân tự co vào, duỗi ra được không cần trợ giúp của tay bên lành.
- Độ 3 (thủ động) : ngón tay bật , không tự co duỗi mà cần sự giúp đỡ của bàn tay bên kia , nhưng chưa bị khóa.
- Độ 4 : ngón tay bị ro rút gập cố định ở khớp liên đốt gần , ngón tay bật bị khóa.
VI. ĐIỀU TRỊ:
1/ Điều trị nội khoa: đối với độ 1,2. Bao gồm :
- Nghỉ ngơi và VLTL
- Mang nẹp để giữ ngón tay ở thế trung tính
- Thuốc kháng viêm non steroid uống : Diclofenac , meloxicam , celecoxib …
- Tiêm steroid tại chỗ
2/ Điều trị phẫu thuật: độ 3,4 hoặc điều trị nội khoa thất bại
- Phẫu thuật đơn giản , nhanh chóng, khỏi bệnh 100% và không bị tái phát

Hình ảnh ngón tay cò súng ngay sau tiểu phẫu. Người bệnh có thể ra về ngay, không cần nằm viện.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh lý ngón tay cò súng, Quý bạn đọc vui lòng liên hệ với Tổng đài từ vấn của chuyên khoa ngoại thuộc Phòng khám đa khoa, công ty TNHH Bệnh Viện Thánh Mẫu: (028) 2230 5639 – Tổng đài viên sẽ kết nối Quý bạn đọc tới bác sĩ chuyên khoa ngoại để tư vấn về phương pháp điều trị cũng như giải đáp mọi thắc mắc của Quý bạn đọc.
Phòng khám đa khoa – Công ty TNHH Bệnh Viện Thánh Mẫu
- Địa chỉ: 118 Bành Văn Trân, P.7, Q.Tân Bình, Tp.HCM
- ĐT: (028) 2230 5639 – (028) 3865 2225
- Email: contacts@benhvienthanhmau.com – dathen@benhvienthanhmau.com
Nguồn: BS CKI Lý Na Rương