Bệnh ngón tay lò xo, ngón tay bật hoặc ngón tay cò súng (trigger finger) với các biểu hiện: đau ngón tay, ngón tay cứng và dính khi nắm lại tuy không nguy hiểm nhưng sẽ hạn chế hoạt động của bàn tay, ảnh hưởng rất lớn đến công việc, chất lượng cuộc sống. Phụ nữ tuổi trung niên, người bị bệnh tiểu đường, gout, viêm thấp khớp, người làm công việc vận động ngón tay liên tục là những đối tượng dễ mắc bệnh.
Hình ảnh minh họa.
Khi ngón tay… không phải là của mình
Anh Nguyễn Thành Nhân (49 tuổi, Quận 2, TPHCM) chia sẻ, anh bị đau ngón tay cái và ngón trỏ bàn tay trái khoảng 6 tháng nay. Thời gian gần đây, mỗi lần nắm duỗi ngón tay với anh bỗng trở thành một… cực hình. Nhiều lần, khi nắm tay lại, các ngón tay cứng đơ, dính chặt vào bàn tay, phải dùng tay kia kéo mạnh mới ra: “Y như không phải tay của mình. Tôi có đi chụp X-quang nhiều nơi và bác sĩ chẩn đoán bị viêm khớp, nhưng uống thuốc theo đơn đã rất nhiều mà không khỏi. Phải đến lần thứ 4 đi khám mới phát hiện ra bệnh ngón tay lò xo, vì phát hiện muộn nên các bác sĩ phải tính đến bước phẫu thuật”.
Tương tự anh Nhân, thấy các ngón tay đau bất thường khi gập duỗi, chị Lê Ngọc Thương (45 tuổi, Quận Gò Vấp, TPHCM) đã 3 lần đi khám bệnh ở 3 nơi khác nhau nhưng đều được bác sĩ chẩn đoán là bị viêm khớp và uống thuốc mãi không khỏi. Gần đây, trong một lần đi khám tại một khoa cơ xương khớp, các bác sĩ chẩn đoán chị bị bệnh ngón tay lò xo. Hiện chị được chỉ định dùng thuốc kháng viêm, giảm đau.
Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Anh, Phòng khám cơ xương khớp Quốc tế Mỹ Quốc, ngón tay lò xo là tình trạng bao gân gấp bị viêm, sưng và chít hẹp gây tình trạng đau và kẹt gân khi gập hoặc duỗi ngón tay. Một số trường hợp gân gấp bị viêm xuất hiện cục viêm xơ khiến di động của gân gấp qua vùng ngón ta bị cản trở. Do vậy, mỗi lần gấp hay duỗi ngón tay, bệnh nhân cảm thấy rất khó khăn, nhất là vào buổi sáng. Ở tình trạng bệnh nặng hơn, khi gập duỗi ngón tay, bệnh nhân nghe âm thanh “lụp cụp, lụp cụp” của các khớp ngón tay khi gập duỗi. Khi nắm tay lại, bệnh nhân có cảm giác đau cứng ở các khớp ngón tay và khó duỗi ra, nhiều người phải cố gắng mới bật được ngón tay hoặc phải dùng tay bên lành kéo ra.
Bệnh của tuổi trung niên
Bệnh ngón tay lò xo tuy không nguy hiểm nhưng sẽ hạn chế hoạt động của bàn tay, ảnh hưởng rất lớn đến công việc, chất lượng cuộc sống. Theo bác sĩ Xuân Anh, ngón tay lò xo là bệnh thường gặp ở những người tuổi trung niên, phụ nữ thường gặp hơn nam. Bệnh mang tính đặc thù nghề nghiệp, thường gặp ở những người làm nghề phải sử dụng ngón tay nhiều (đánh máy, chơi golf, chơi tenis…). Những người bị bệnh rối loạn nội tiết như tiểu đường, gout… thường bị kèm căn bệnh này. Do đó, để phòng bệnh, không nên lặp lại nhiều lần 1 động tác của bàn tay. Với những người làm công việc phải thường xuyên vận động ngón tay, nên có bài tập giúp các ngón tay thư giãn. Có thể áp dụng bài tập lăn 3 viên bi trên một bàn tay, thường xuyên xoa bóp, massage nhẹ nhàng cho các ngón tay để tay được thư giãn.
Có thể trị dứt điểm
Phương pháp điều trị bệnh này phụ thuộc vào giai đoạn mắc bệnh. Ở giai đoạn điều trị sớm, bệnh nhân có thể ngâm tay vào nước muối ấm trong khoảng 15-20 phút, mỗi ngày 2 lần. Khi ngâm, bệnh nhân vừa day nhẹ, làm cho máu lưu thông tốt, bao gân mềm mại, ngón tay linh hoạt trở lại. Ở giai đoạn điều trị nội khoa, bệnh nhân có thể phối hợp nhiều phương pháp như uống thuốc kháng viêm, giảm đau kết hợp vật lý trị liệu, ngâm tay nước muối ấm để làm tan chỗ bao gân bị viêm. Trong trường hợp trị viêm không hết, bệnh nhân sẽ được chỉ định tiêm Cortisone trực tiếp vào vị trí viêm. Tuy nhiên, với phương pháp này, bệnh nhân chỉ có thể thực hiện 1-2 lần/năm vì tiêm Cortisone nhiều lần sẽ bị tác dụng phụ như teo da nơi tiêm, xơ chai gân gập…
Nếu các phương pháp điều trị nội khoa trên vẫn không đáp ứng, bệnh nhân có thể thực hiện tiểu phẩu giải phóng gân gập ngón bằng cách mở rộng ròng rọc nơi gân bị chít hẹp vị trí gần khớp bàn ngón tay. “Bệnh nhân tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc trị viêm khớp, đắp các loại thuốc lá. Mọi cách điều trị không khoa học đều khiến tình trạng bệnh nặng hơn. Khi có biểu hiện bệnh, bệnh nhân nên đến các chuyên khoa cơ xương khớp để được chẩn đoán và chọn phương pháp điều trị phù hợp” – Bác sĩ Xuân Anh khuyên.
Khương Quỳnh
